طرح پانزی چیست؟ ؛ معروف‌ترین کلاهبرداری‌های پانزی ارز دیجیتال

تاریخ انتشار: 6 اردیبهشت 1401 (به روز رسانی در: 12 مرداد 1401)

بازدید: 3,067 بازدید

به طور کلی طرح پانزی یک کلاهبرداری مبتکرانه است و معمولا قربانیان بعد مدت طولانی متوجه آن می‌شوند، ولی طرح پانزی چیست؟ در ادامه الماس بیت همراه باشید.

طرح پانزی چیست؟

طرح پانزی یا ترفند پانزی یک عملیات سرمایه‌گذاری کلاه‌بردارانه است. در این ترفند به سرمایه‌گذاران سودهایی برگردانده می‌شود که از بهره‌های متعارف به شیوه‌ای غیرعادی بالاترند. البته این سود از پول سرمایه‌گذاران بعدی تامین می‌شود و شرکت یا فرد دریافت‌کننده سرمایه نیازی به انجام کار اقتصادی با پول دریافتی ندارد. نام این ترفند از نام چارلز پانزی گرفته شده‌است.

طرح پانزی یک عملیات سرمایه‌گذاری کلاهبردارانه‌است که عایدی‌هایی را از همان پول سرمایه‌گذاری شده یا پولی که بوسیله سرمایه‌گذاران بعدی پرداخت شده‌ است، به سرمایه‌گذاران خودش پرداخت می‌کند به‌جای اینکه عایدی را از هر سود واقعی حاصل شده توسط شخص یا سازمانی که عملیات را اجرا می‌کند پرداخت نماید.

ترفند پانزی معمولا سرمایه‌گذاران جدید را با ارایه عایدی‌هایی که دیگر سرمایه‌گذاری‌ها نمی‌توانند تضمین کنند اغوا می‌کند. این عایدی‌ها سودهای به‌طور غیرعادی بالا در کوتاه مدت یا به‌طور غیرعادی ثابت و با دوام هستند. دائمی بودن عایدی‌هایی که یک ترفند پانزی تبلیغ و پرداخت می‌کند نیازمند یک جریان پول همیشه در حال افزایش از جانب سرمایه‌گذاران است تا سیستم را در حال کار نگه دارد.

سرنوشت این سیستم فروپاشی است زیرا سودهای واقعی آن (اگر اصلا هیچ سودی در کار باشد) کمتر از مقدار پرداخت به سرمایه‌گذاران است. معمولا این سیستم قبل از آنکه دچار فروپاشی شود بوسیله مراجع قانونی برهم زده می‌شود زیرا چنین سیستمی مورد سوءظن قرار گرفته یا مروج آن اسناد اعتباری ثبت نشده می‌فروشد.

البته فروپاشی این سیستم معمولا زمانی اتفاق می‌افتد که قربانی‌های زیادی دارد و فرد کلاهبردار نیز ناپدید شده است.

بزرگترین کلاهبرداری طرح پانزی در حوزه ارز دیجیتال: پروژه OneCoin

OneCoin یک طرح پانزی بود که به عنوان یک ارز دیجیتال ظاهر شد. این کلاهبرداری که در سال 2014 توسط ملکه ارز دیجیتال به نام Ruja Ignatova راه اندازی شد، میلیون‌ها سرمایه گذار را در یک دوره دو تا سه ساله جذب کرد. روجا از طریق راه اندازی پیام‌های پر زرق و برق، مردم را در 175 کشور متقاعد کرد که بسته‌های آموزشی و توکن‌های OneCoin را خریداری کنند. او به مردم گفت که قرار است ثروتمند شوند و آنها را به این باور رساند که بخشی از چیزی بزرگ هستند. متاسفانه، “چیزی بزرگ” به یک کلاهبرداری بزرگ تبدیل شد.

وان کوین ادعا می‌کرد که یک ارز دیجیتال است، اما حتی یک بلاک چین پشت آن نبود. از بازاریابی چند سطحی (MLM) برای تشویق مردم برای فروش به دوستان و خانواده استفاده کرد. این پروژه در صرافی‌های ارزهای دیجیتال معامله نمی‌شد، پلتفرم مخصوص به خود را داشت.

در سال 2017، زمانی که مقامات کشورهای مختلف به کلاهبرداری بودن این طرح پی بردند، دستور دستگیر ملکه ارز دیجیتال صادر شد، ولی اون ناپدید شد و هرگز پیدا نشد. بعدها مدیرعامل این طرح که برادر همان شخص بود، دستگیر شد.

از دیگر طرح‌های کلاهبرداری پانزی، می‌توان به موارد زیر اشاره کرد: